>> تاثیر کاهش نرخ سود بانکی بر بازار مسکن، بورس و خودرو چگونه خواهد بود؟ >>> آیا کاهش سود بانکی رونق در بازار بورس را رقم می زند؟

>> نفع خودروسازان از کاهش سود سپرده‌های بانکی؟
 در حالی نرخ سود سپرده‌های یکساله از اول تیرماه به 15 درصد کاهش پیدا می‌کند که برخی کارشناسان منتفع شدن صنعت خودرو از این تصمیم بانک‌ها را محتمل می‌خوانند. در شرایطی قرار است نرخ سود سپرده بانکی از اول تیرماه 3 درصد کاهش ‌یابد که شورای پول و اعتبار در اول اسفندماه سال 94 نرخ سود سپرده را از 20 به 18 درصد کاهش داد. در آن مقطع نرخ سود تسهیلات مبادله‌ای نیز از 21 به 20 و تسهیلات مشارکتی از 24 به 22 درصد کاهش یافت. هرچند اقدام دولت در آن مقطع حمایت از تولید و خروج اقتصاد از رکود بود تا هر دو بخش تقاضا و تولید بتوانند در شرایط بهتری از ابزارهای بانکی بهره ببرند اما کاهش نرخ سود بانکی یک اقدام خودخواسته از سوی بانک‌ها بوده که دولت نیز موافقت خود را با آن به عمل آورد. به رغم آنکه، برخی از کارشناسان یکی از تبعات کاهش نرخ سود سپرده‌ها را سیاست تحریک تقاضا در بخش مسکن می‌خوانند، اما برخی دیگر معتقدند این سیاست منجر به خروج سپرده‌ها از بانک‌ها می‌شود؛ اما ممکن است در بازارهای دیگری ورود پیدا کند؛ بنابراین این بازارها می‌توانند با در پیش گرفتن سیاست‌ها و برنامه‌های متعددی به جذب این نقدینگی بپردازند. یکی از بخش‌هایی که کارشناسان هدایت سرمایه به سمت آن را محتمل می‌دانند، صنعت خودروی کشور است.

با این حال، کارشناسان تاکید دارند که هدایت این نقدینگی به سمت صنعت خودرو نیازمند سیاست‌گذاری و در پیش گرفتن برنامه‌های هوشمندانه از سوی خودروسازان است. زیرا خودروی داخلی هر چند جزو کالاهای بادوام محسوب می‌شود اما طی چند سال اخیر این محصول شکل سرمایه‌ای خود را از دست داده و به یک کالای مصرفی تبدیل شده است؛ بنابراین این خودروسازان هستند که می‌توانند با هوشمندی و ایجاد انگیزه‌ برای بخش تقاضا، سرمایه‌هایی که ممکن است در بازارهای مختلف سرگردان شود را جذب کنند. براین اساس، کارشناسان کاهش نرخ سود سپرده‌ها و تاثیر آن بر رونق خودروسازی را از سه کانال میسر می‌دانند. اولین کانال بهبود پیش‌فروش‌ها توسط خودروسازها است. این موضوع در حالی مطرح می‌شود که به‌دنبال تشدید رکود و افت تقاضایی که در بازار رخ داد، تولید و فروش خودروسازان با مشکل جدی مواجه است. هر چند در سال گذشته دولت با ارائه تسهیلات با نرخ سود پایین به مشتریان به تحریک تقاضا از یکسو و ورود سرمایه به شرکت‌های خودروساز پرداخت اما عدم‌تمایل به افزایش نقدینگی در کشور، ارائه تسهیلات دوباره به صنعت خودرو را تا حدودی منتفی کرده است که همین امر موجب شده خودروسازان دست به کار شوند و با در نظر گرفتن ابزارهای فروش به‌خصوص پیش‌فروش‌های متعدد با نرخ‌های سود مشارکت بالای 25 درصد به جذب سرمایه بپردازند؛ بنابراین در صورت کاهش نرخ سود سپرده‌ بانک‌ها، طرح‌های پیش‌فروش‌ شرکت‌های خودروساز رونق خواهد گرفت. بنا به گفته کارشناسان در صورت کاهش نرخ سود سپرده‌گذاری، چون نرخ سود مشارکت در خرید محصولات شرکت‌های خودروساز بسیار جذاب است، بسیاری از مردم با ورود سرمایه خود به این بخش سعی می‌کنند به کسب سود بپردازند.
به اعتقاد آنها این موضوع می‌تواند موجب ورود نقدینگی بیشتر در صنعت خودرو شود. در این میان اما برخی دیگر از کارشناسان نیز معتقدند چون خودرو کالایی سرمایه‌ای نیست بنابراین نباید این انتظار وجود داشته باشد که مردم سرمایه‌های خود را از بانک‌ها بیرون بکشند و خودرو بخرند؛ زیرا این خرید برای آنها سودی ندارد.

با وجود آنکه تضارب آرای بسیاری میان کارشناسان در این زمینه وجود دارد اما محمد ارباب افضلی، کارشناس پولی و بانکی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» در این باره می‌گوید: هدف کاهش نرخ سود سپرده‌گذاری در بانک‌ها این است که مردم پول‌های خود را از بانک‌ها خارج و به بخش‌های دیگر اقتصاد وارد کنند. هر چند اولویت با تحرک بخش مسکن است، اما چون این معادله خطی نیست، بنابراین بازارهای دیگری چون خودرو نیز می‌توانند شرایط را به‌گونه‌ای تنظیم کنند که منابع را به سمت خودشان هدایت کنند. ارباب افضلی با اشاره به اینکه خودروسازان می‌توانند با تغییر روش‌های فروش خود در شرایط کنونی به جذب این سرمایه‌ها بپردازند، عنوان می‌کند: هنگامی‌که سود بانکی کاهش پیدا می‌کند قطعا سودهای مشارکت و انصرافی که خودروسازان نیز در پیش‌فروش‌هایشان مدنظر دارند، تغییر می‌یابد. هر چند خودروسازان نیز همسو با این موضوع به تغییراتی دست خواهند زد اما درصدی که آنها می‌توانند در نظر بگیرند می‌تواند برای مردم جذاب باشد. در همین زمینه، بیوک علیمرادلو، مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: از آنجا که نظام بانکی در چند سال اخیر به صنعت خودرو کمک چندانی نکرد از اواخر سال گذشته تاکنون خودروسازان با در نظر گرفتن پیش‌فروش‌ با نرخ‌های سود مشارکت جذاب توانستند نقدینگی مورد نیاز برای تولید را جذب کنند.

وی می‌افزاید: در صورتی که نرخ سود سپرده‌ها کاهش یابد خودروسازان می‌توانند با در نظر گرفتن نرخ‌های بسیار جذاب و شرایطی که باب طبع مشتری است این سرمایه‌ها را جذب کنند. در این زمینه بسیاری از کارشناسان به طرح یکی از شرکت‌های خودروساز اشاره می‌‌کند که نرخ سود در نظر گرفته شده در آن 28 درصد است؛ بنابراین مردم تمایل بسیاری به ورود سرمایه خود به این بخش نشان دادند. کانال دوم اثرپذیری از کاهش نرخ سود سپرده‌ها کاهش هزینه خودروسازان و تحریک تقاضا به واسطه کاهش نرخ سود تسهیلات است. تجربه نشان داده است با کاهش نرخ سود سپرده، نرخ سود تسهیلات هم کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین کارشناسان اقتصادی معتقدند در صورت کاهش نرخ سود تسهیلات خودروسازان می‌توانند در زمینه دیرکرد تسهیلات با بانک‌ها به توافق برسند و از این طریق هزینه‌هایشان کاهش پیدا کند. از سوی دیگر به‌دنبال کاهش نرخ سود تسهیلات چون وام خودرو یکی از پرطرفدارترین وام‌ها در شبکه بانکی است بسیاری از مردم با گرفتن این تسهیلات به خرید خودرو می‌پردازند. یکی از مدیران ارشد خودروسازی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» در این زمینه می‌گوید: در صورتی که خودروسازان بتوانند با شبکه بانکی مذاکره کنند و بدهی‌های خود را براساس سود تسهیلات جدید محاسبه کنند، می‌توانند بخشی از هزینه‌های خود را کاهش دهند که این اتفاق بسیار خوبی خواهد بود. ارباب افضلی نیز می‌گوید: در صورتی که نرخ سود تسهیلات متناسب با سود سپرده کاهش پیدا کند، شاهد افزایش تقاضا در صنعت خودرو خواهیم بود؛ زیرا وام خرید خودرو ارزان قیمت می‌شود و یکسری از مشتریان انگیزه خرید پیدا می‌کنند.

از سوی دیگر برخی از کارشناسان معتقدند یکی از سیگنال‌های کاهش نرخ سود بانکی انتقال بخشی از منابع به سمت بازار سرمایه و بورس است. از آنجا که صنایع خودرویی در بورس بسیار اثرگذار هستند؛ بنابراین این موضوع می‌تواند موجب افزایش اثرگذاری آنها بر این بخش شود و خودروسازان می‌توانند از این طریق به افزایش سرمایه خود بپردازند. این موضوع در حالی است که بعد از برجام بخش خودرو در بازار سرمایه توانست وضعیت بسیار خوبی پیدا کند؛ بنابراین با توجه به فضای مثبت کنونی در صورت کاهش نرخ سود ممکن است تقاضا برای سهم شرکت‌های خودروساز بالا برود.

>> کاهش سود نصیب وام مسکن هم می‌شود؟
عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی گفت: انتظار می‌رود با کاهش میزان سود سپرده‌ها، میزان سود تسهیلات وام‌گیرندگان از شبکه بانکی از جمله وام مسکن هم کاهش یابد.

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه وشهرسازی، علی دینی ترکمانی افزود: با توجه به كاهش ميزان تورم طبيعي است كه ميزان سود بانكي نيز بايد متناسب با آن كاهش پيدا كند. اما اين كاهش بايد شامل حال سود تسهيلات نيز شود تا با افزايش تمايل سرمايه‌گذاران به دريافت اعتبارات ارزان‌تر، امكان تحريك توليد و درآمد ملي وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: اگر چنين شود امكان جبران هزينه سپرده‌گذاران در آينده وجود دارد. يعني اگر اين سياست موجب تحريك تقاضا براي سرمايه‌گذاري و در نتيجه رشد توليد و درآمد ملي شود سپرده‌گذاران با دسترسي به درآمد بيشتر در آينده و سپرده‌گذاري آن مي‌توانند سودی به دست آورند كه در گذشته كسب مي‌كردند.

این اقتصاددان تصریح کرد: البته اثرگذاري چنين سياستي بر سرمايه‌گذاري و توليد مستلزم دو پيش‌شرط است. اول كشش‌پذير بودن سرمايه‌گذاري نسبت به تغييرات سود بانكي تسهيلات و دوم بالا بودن ظرفيت جذب. اولي تحت‌تاثير پيش‌بيني سرمايه‌گذاران از آينده است. هر‌چه نااطميناني كمتر و افق بازدهي سرمايه‌گذاري بيشتر باشد كشش مذكور بالا خواهد بود. در نتيجه مي‌شود انتظار تحريك سرمايه‌گذاري از اين محل را داشت. دومي به اين معناست كه منابع كاناليزه شده بانكي به پروژه‌هاي سرمايه‌گذاري بايد با بهره‌وري بالا مورد‌استفاده قرار بگيرد.وی توضیح داد: يعني بايد جلوي سوء‌مديريت در پروژه‌هاي سرمايه‌گذاري و اتلاف منابع ناشي از آن را گرفت. در غير اين‌صورت تقاضا براي سرمايه‌گذاري بيشتر مي‌شود؛ اما توليد و درآمد لزوما افزايش قابل‌توجه پيدا نمي‌كند؛ چرا كه منابع بانكي در دل پروژه‌هاي سرمايه‌گذاري قفل مي‌شود.
دینی ترکمانی گفت: البته در كوتاه‌مدت انتظار بر اين است كه تقاضا براي سرمايه‌گذاري تحريك و بازي دومينويي ضريب فزاينده شكل بگيرد و زنجيره سرمايه‌گذاري تقويت و اين موجب افزايش تقاضاي كل و درآمد ملي شود. این در حالی است که در ميان‌مدت و بلندمدت سرعت رشد تحت‌تاثير ظرفيت جذب خواهد بود.

>> تاثیر کاهش نرخ سود بانکی بر بازار بورس چگونه خواهد بود؟
کاهش نرخ سود بانکی، چه تاثیری بر بازار سرمایه خواهد گذاشت؟ آیا نقدینگی از بانک‌ها به سمت بورس روانه می‌شود؟فعالان بازار سرمایه در این مورد چه می‌گویند؟ . این پرسشی است که در گزارش پیش‌رو در گفت وگو با کارشناسان بازارسرمایه مطرح شده است.

کاهش نرخ سود بانکی، چه تاثیری بر فضای بازار سرمایه خواهد گذاشت؟  آیا نقدینگی از بانک‌ها به سمت بورس روانه می‌شود؟فعالان بازار سرمایه در این مورد چه می‌گویند؟ در این راستا، ایمان مقدسیان تحلیلگر بازارسرمایه به اقتصادنیوز می‌گوید: اثر مستقیمی که کاهش نرخ سود بانکی در بازار سهام دارد، کاهش نرخ بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاران است. اگر سرمایه‌گذاران به سود بدون ریسک بالاتری دسترسی پیدا کنند به تبع آن نرخ بازده مورد توقع از بازار بالاتر می‌رود.
او در ادامه می‌گوید: زمانی که نرخ سود بانکی کاهش پیدا کند نرخ بازده مورد توقع از بازار هم کاهش پیدا می‌کند و به دنبال آن P/E بازار هم متناسب با این مسئله افزایش پیدا می‌کند. P/Eدر بورس‌های منطقه‌ای مانند عربستان 10 است به دلیل آنکه نرخ سود بانکی در این کشور پایین است بالاترین P/E که بازار سهام ما در سیر تاریخی خود تجربه کرده‌است رقم 8 بوده اما اگر تورم و نرخ سود ما تک رقمی شود قطعا P/E 10 به بالا هم در بازارسهام تجربه خواهیم کرد.

مقدسیان تصریح می‌کند: ضمن آنکه شرکت‌ها نیز برای تامین مالی خود نیاز به نقدینگی و وام دارند در صورتی که بتوانند وام‌ها را با نرخ‌های پایین‌تر بگیرند گردش مالی در آنها اثر مثبت خواهد داشت و می‌توانند ساختار مالی خود را بهینه‌سازی کنند و با دسترسی به پول ارزان‌تر هزینه‌های مالی خود را کاهش دهند بنابراین از این جهت هم برای شرکت‌های تولیدی و شرکت‌هایی که نیاز به وام دارند تامین مالی ارزان‌تری صورت می‌گیرد و اثر مثبتی در بازار سهام دارد.

در همین راستا احسان حاجی دیگر تحلیگر بازارسرمایه  به اقتصادنیوز می‌گوید: قطعا کاهش نرخ سود بانکی بر بازار سهام اثر مثبت دارد. البته بانک‌ها معتقدند کاهش نرخ بانکی به ضررشان است در صورتی که این کاهش برای صنعت بانکداری حاشیه سود بالایی دارد زمانی که نرخ سپرده‌گذارها کاهش پیدا کند به سرعت نرخ تسهیلات بانکی پایین نمی‌آید و طی مدت چند ماه حاشیه سود بانک‌ها افزایش پیدا می‌کند.
این فعال بازار سرمایه عنوان می‌کند: کاهش نرخ سود بانکی قطعا در میان مدت اثر خوبی در بازار سهام می‌گذارد و حتی باعث می‌شود شاخص کل از 80 هزار واحد هم عبور کند.
 او در ادامه بیان می‌کند: درست در حال حاضر بازار منفی است اما کاهش سود بانکی در میان مدت برای بازار سهام فوق العاده است به نوعی باعث می‌شود اصلاح به زودی تمام شود و وارد محدوده 80 هزار واحدی شود.

همچنین احسان رضاپور، در گفت‌و‌گو با اقتصادنیوز عنوان می‌کند: کاهش نرخ سود بانکی از سه جهت و به طور مستقیم در P/E بازار سهام اثر می‌گذارد، سود20 تا 25 درصدی بانک‌ها معادل P/E 4 تا 5 در بازار بورس بود قطعا با کاهش نرخ سود بانکی انتظار می‌رود P/E بازار سهام که قیمت بر سود سهم هر شرکت است با یک روند افزایشی مواجه شود.
او ادامه می‌دهد: از جهت دیگر منابع زیادی در بانک‌ها طی دو سال اخیر رسوب کرده بود و سود جذابی را به واسطه شرایط رکودی که در سایر بازارها وجود داشت ایجاد می‌کرد در حال حاضر به واسطه تحرکی که در بازار سرمایه اتفاق افتاده توجه گروه‌های مختلفی از سرمایه‌گذاران به سمت بازار سهام جلب شده‌است اما جذابیت سود سپرده بانکی سرمایه گذاران را در تردید قرار می داد.
رضاپور خاطر نشان می‌کند: قطعا با کاهش نرخ سود بانکی شانس خروج منابع و رسوب آنها از بانک و حرکت آنها به سمت بازارهای مولدتر افزایش پیدا می‌کند و یکی از بازارهایی که می‌تواند از ورود نقدینگی تاثیر مثبت بگیرد بازار سرمایه است هر چه قدر بازار با رونق بیشتری مواجه شود قطعا سرمایه‌های خارج شده از بانک شانس بیشتری برای جذب این بازار دارد.

این تحلیلگر بازار سهام اظهار می‌کند: از طرفی دیگر کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی رابطه مستقیمی با نرخ بهره تسهیلاتی که شرکت‌ها از بانک‌ها دریافت می‌کنند، دارد در سال‌های اخیر نرخ تامین مالی شرکت‌ها به ارقام 28 تا 30 درصد رسیده بود وهزینه های مالی و فشار نقدینگی زیادی را به شرکت‌ها تحمیل می‌کرد وباعث کاهش سود شرکت‌ها شده بود.
او در ادامه می‌گوید: در واقع با جدی شدن بحث کاهش نرخ سود بانکی نرخ سود بهره تسهیلاتی که در اختیار شرکت‌ها قرار می‌گیرند کاهش پیدا می‌کند و این کاهش می‌تواند وضعیت هزینه‌های مالی شرکت‌ها را بهبود دهد و از این جهت در سود عملیاتی سهام شرکت‌ها نیز اثر مثبت بگذارد. این سه موضوع تاثیر مستقیمی در روند سهام شرکت‌ها در بورس دارد.
در این میان پیمان حدادی، در گفت‌و‌گو با اقتصادنیوز اظهار می‌کند: البته لازم به ذکر است که چند ماه پیش صحبت‌هایی مبنی بر توافق بر سر کاهش نرخ سود بانکی مطرح شد اما در بازار سرمایه چندان موثر نبود، در حال حاضر تفاوت اساسی که این توافق با توافق چند ماه پیش دارد کاهش نرخ سود بین بانکی با نرخ 17.5 درصد در سه ماه اخیر است در نتیجه تصمیم بانک‌ها درست بوده و این توافق نسبت به توافقات گذشته عملیاتی خواهد شد.

او در خصوص تاثیرات کاهش نرخ سود بانکی بر بازار سرمایه یان می‌کند: حدود دو سالی بود که بازار سرمایه روند ریزشی بسیار شدیدی پیدا کرد که در تاریخ کل بورس بی‌سابقه بود از طرف دیگر به علت رکود اقتصادی تمامی کسب و کارها تا حدودی تعطیل یا نیمه تعطیل شدند و آحاد ملت پول‌های خود را در بانک‌ها سپرده کرده بودند. اما در حال حاضر با وجود رفع تحریم‌ها و امید به بهبود فضای اقتصاد و از طرفی توافق بر سر کاهش نرخ سود بانکی پول‌ها از بانک‌ها خارج می‌شود.
حدادی تصریح می‌کند: پس با توجه به کاهش نرخ سود بانکی و بهبود اقتصاد کشور که در آینده نزدیک دور از انتظار نیست خروج پول از بانک‌ها تا حدود زیادی قطعی خواهد بود.

این فعال بازار سهام در ادامه می‌گوید: با وجود ریزشی که طی دو سال اخیر در بورس رخ داد و رسیدن به کف قیمتی، قیمت سهم‌ها در دو ماه اخیر افزایش پیدا کرد ولی همچنان جذاب برای سرمایه گذاری است. از طرفی کاهش نرخ سود بانکی باعث کاهش هزینه‌های مالی شرکت‌های بورسی می‌شود که این کاهش تاثیر مثبتی در سودآوری شرکت‌ها خواهد داشت، اگر رونق اقتصادی در کشور به وجود آید اولین بازاری که رشد خود را آغاز می‌کند بازار سهام خواهد بود که نشانه های آن ظاهر شده است.
حدادی بیان می‌کند: اما چرا پول‌های خارج شده به سمت بازار مسکن، دلار و سکه نمی‌رود به دلیل آنکه احتمال تک نرخی شدن دلار زیاد است از طرف دیگر با لغو تحریم‌ها و آزادسازی پولهای بلوکه شده نوسان خاصی در دلار انتظار نمی‌رود به همین جهت یکی از مولفه‌های مهم و تاثیرگذار در قیمت سکه دلار است که نوسان چندانی نخواهد داشت پس تا حدودی پول به سمت بازار سکه و ارز نخواهد رفت.

این تحلیلگر خاطر نشان می‌کند: فرق عمده بازار مسکن با دیگر بازارها در این است نمی‌توان با هر وجه سرمایه‌گذاری وارد بازار مسکن شد همچنین با توجه به مازاد عرضه‌ای که در بازار مسکن وجود دارد به خصوص آنکه بانک‌ها ملک‌ها و مستغلاتی که در اختیار دارند را باید به فروش برسانند در نتیجه بازار مسکن برای سرمایه‌گذاری جذاب نخواهد بود. در مجموع به نظر می‌رسد شش تا هفت ماه آینده پولهای خرد و درشت به سمت بازار بورس روانه شود.//اقتصادنیوز