>>جهش نرخ فرآورده‌های نفتی با ارز آزاد؟

>>>از رشد بورس با سوخت پالایشی‌ها تا ترافیک خبری در بورس تهران // 4 آبان95
 

شاخص کل بورس تهران روز گذشته با رشد 198 واحدی (معادل 25/ 0 درصد) در سطح 78هزار و 569 واحد متوقف شد. رشد قیمتی نمادهای پالایشگاهی بورسی را می‌توان مهم‌ترین محرک صعود شاخص در روز گذشته دانست. ابلاغ نرخ‌های جدید محصولات ویژه شرکت‌های پالایشی استقبال فعالان بازار از سهام این شرکت‌ها را به دنبال داشت. البته نرخ‌های جدید برای فرآورده‌های فرعی شرکت‌های پالایشی اعلام شده‌اند. این محصولات بخش کمی (کمتر از 10 درصد) از مبالغ فروش شرکت‌های پالایشی‌ را به خود اختصاص می‌دهند. با این حال به نظر می‌رسد فعالان بازار سهام با واکنش به این خبر به پیشواز یکسان‌سازی نرخ ارز و محاسبه نرخ‌ فروش فرآورده‌های اصلی شرکت‌های پالایشی بر اساس نرخ آزاد رفته‌اند. در حالی‌که همچنان درخصوص خرید محصولات از شرکت‌های پالایشی بر اساس نرخ آزاد و نحوه نرخ‌گذاری این محصولات ابهام وجود دارد، اما بهانه دیگری برای خرید سهام شرکت‌های پالایشی در معاملات امروز وجود نداشت. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» از نحوه نرخ‌گذاری محصولات نشان می‌دهد، محصولات فرعی بر اساس قیمت‌های جهانی و تغییرات قیمت نفت در بازار جهانی تعیین می‌شود. نرخ تسعیر در محاسبه نرخ این محصولات ارز آزاد است. از سوی دیگر فرآورده‌های اصلی شرکت‌های پالایشی که معمولا بیش از 90 درصد از مبالغ فروش این شرکت‌ها به خود اختصاص می‌دهند به‌صورت کامل به‌صورت ارزی بوده و برای جلوگیری از مشکلات احتمالی از دریافت و پرداخت‌های ریالی خودداری می‌شود.

قیمت نفت در یک ماه گذشته رشدی نزدیک به 10 درصدی را تجربه کرده است. در نتیجه بخشی از رشد محصولات به رشد قیمت نفت مرتبط است. با این حال نکته اصلی در این میان معاملات ارزی محصولات اصلی و همچنین خرید نفت از سوی شرکت‌های پالایشی است. در‌صورتی‌که نرخ ارز مبادله‌ای در کشور حذف شود، پالایشگاهی‌ها می‌توانند ارز خود را بر اساس نرخ آزاد به فروش برسانند؛ این موضوع می‌تواند اثر مثبتی بر صورت‌های مالی این شرکت‌ها داشته باشد. نحوه نرخ‌گذاری محصولات نیز با توجه به تفاوت کیفیت بنزین‌های تولید پالایشگاه‌های مختلف تعیین می‌شود. در این میان مرجع اصلی نرخ‌گذاری محصولات قیمت‌های جهانی و تفاوت کیفیت با استانداردهای جهانی است. با این حال به منظور نرخ‌گذاری محصولات صلاح شرکت‌های پالایشی و نحوه پیشرفت طرح‌های کیفی‌سازی نیز در نظر گرفته می‌شود.

جهش نرخ فرآورده‌ها با ارز آزاد؟
از ابتدای آبان شرکت‌های پالایشی محصولات فرعی با رشدهای قابل توجهی مواجه شده‌اند. این محصولات شامل وکیوم باتوم، لوبکات، آیزوریسایکل و همچنین حلال‌ها هستند. بر اساس اطلاعات موجود وکیوم باتوم رشد نزدیک به 30 درصدی و لوبکات رشد بیش از 30 درصدی را تجربه کرده است. قیمت نفتا نیز در این میان با رشد نزدیک به 17 درصد مواجه بوده است. گرچه جهش نرخ به‌عنوان عامل اثرگذار بر فروش شرکت‌های پالایشی محسوب می‌شود، اما باید به این موضوع توجه داشت که فرآورده‌های فرعی پالایشی‌ها کمتر از 10 درصد کل مبالغ فروش این شرکت‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. از طرفی قیمت نفت در یک ماه گذشته روند صعودی را در پیش گرفته است که رشد قیمت نفت خود عاملی برای رشد قیمت جهانی محصولات است که می‌تواند بهای تمام‌شده شرکت‌های پالایشی را افزایش داد. به نظر می‌رسد علاوه بر قیمت نفت عامل دیگری نیز در رشد قیمت این فرآورده‌ها موثر بوده است. شاهرخ خسروانی، معاون مدیر عامل پالایش و پخش در این خصوص به «دنیای اقتصاد» گفت: قیمت محصولات فرعی شرکت‌های پالایشی به‌صورت ماهانه از سوی پالایش و پخش بر اساس قیمت‌های جهانی و نرخ دلار آزاد تعیین می‌شود. وی در ادامه افزود: قیمت اعلام شده به‌صورت قیمت پایه بوده و متناسب با روند عرضه و تقاضا در بازار تغییر می‌کند. از طرفی قیمت‌های جهانی نیز در نحوه محاسبه نرخ‌ها اثرگذار خواهد بود. به این ترتیب محصولات فرعی بر اساس قیمت پایه نرخ‌گذاری می‌شوند که البته این نرخ‌ها در بورس مطابق با شیوه‌نامه موجود قابل تغییر هستند.

خسروانی در ادامه به مصوبه هیات‌ دولت درخصوص نحوه نرخ‌گذاری محصولات اصلی شرکت‌های پالایشی اشاره کرد و گفت: بر اساس تصمیم هیات‌ دولت در صورتی‌که شرکت‌های پالایشی 30 درصد از سود سالانه را به منظور اجرای طرح کیفی‌سازی کنار بگذارند، نرخ خرید محصولات از این شرکت‌ها بدون در نظر گرفتن کیفیت محصولات خواهد بود. در این میان نحوه پیشرفت پروژه این شرکت‌ها بررسی خواهد شد. در شرایطی که برخی از پالایشگاه‌ها در حال حاضر محصولات با کیفیت یورو 4 تولید می‌کنند، در صورتی‌که نرخی یکسان برای خرید محصولات از شرکت‌های مختلف در نظر گرفته شود، در حق برخی پالایشگاه‌ها اجحاف خواهد شد. بر این اساس قیمت محصولات مطابق با اوکتان (برای بنزین) و روند پیشرفت پروژه در نظر گرفته می‌شود. در سال گذشته درخصوص نحوه نرخ‌گذاری محصولات ابهاماتی وجود داشت؛ اما در شرایط کنونی این ابهامات کاملا رفع شده است. معاون پالایش و پخش در ادامه گفت: در شرایط کنونی قیمت‌ها با تاخیر یک ماه تعیین می‌شود. نرخ‌های کنونی نهایی است و انتظار تغییر نرخ‌ها مطابق با سال گذشته وجود ندارد. با بررسی وضعیت پالایشگاه‌ها در صورتی‌که روند پیشرفت پروژه‌ها مناسب باشد، می‌تواند روند نرخ محصولات متفاوت باشد. وی در پایان درخصوص نحوه خرید و فروش 5 فرآورده‌ اصلی و سوخت جت فرآورده‌های پالایشی افزود: خریدها کاملا به‌صورت ارزی است. فرمول ابلاغ‌شده به منظور تعیین نرخ نیز در راستای سیاست درست در نظر گرفته شده است. فرمول کنونی مطابق با شرایط تولیدی پالایشگاه‌ها متفاوت خواهد بود. وی در این خصوص گفت: برای مثال بنزین بر اساس اوکتان 92 نرخ‌گذاری می‌شود. بنزین تولیدی پالایشگاه‌ها متفاوت است. به میزان کمتر بودن عدد اوکتان بنزین تولیدی نرخ خرید بنزین نیز کاهش می‌یابد؛ با این حال سعی شده که به منظور کمک به شرکت‌های پالایشی از در نظر گرفتن اثر واقعی تفاوت اوکتان‌ها خودداری شود تا به این ترتیب به طرح‌های کیفی‌سازی این شرکت‌ها کمک شود.

 
رشد محصولات همگام با مواد اولیه
سیروان امینی، مدیر بخش بورس کالا و انرژی کارگزاری خبرگان سهام نیز درخصوص رشد قیمت فرآورده‌های فرعی شرکت‌های پالایشی به «دنیای اقتصاد» گفت: به نظر می‌رسد نرخ ارز آزاد مبنای نرخ‌گذاری جدید محصولات فرعی شرکت‌های پالایشی بوده است. این موضوع در کنار رشد قیمت فرآورده‌ها عامل جهش نرخ فرآورده‌های فرعی شده است. در شرایط کنونی نیز جهش نرخ‌ وکیوم باتوم به‌عنوان ماده اولیه، رشد قیمت قیر را به دنبال خواهد داشت. مطابق با جهش نرخ وکیوم باتوم مصرفی شرکت‌های تولیدکننده قیر به همان میزان انتظار رشد محصول نیز وجود دارد. کارگزاری خبرگان سهام قیمت وکیوم باتوم در مهر را با نرخ‌های جدید مقایسه کرده است. بر این اساس نرخ هر کیلو وکیوم باتوم در ماه مهر معادل 540 تومان بوده که این نرخ در شرایط کنونی به 702 تومان رسیده است. به نظر می‌رسد این موضوع اثر هر چند اندکی را بر صورت‌های مالی شرکت‌های پالایشی داشته باشد.

 
رفت و برگشت‌های دیروز تالار
طی معاملات دیروز،نماد معاملاتی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه مبنی بر تقسیم سود نقدی بازگشایی شد. همچنین نمادهای معاملاتی شرکت فرآورده‌های تزریقی ایران، سرامیک‌های صنعتی اردکان نیز پس از برگزاری مجمع عمومی فوق‌العاده مبنی بر تصویب افزایش سرمایه و گروه صنعتی ملی با توجه به تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به 30 اسفند 1395، به تابلو معاملات بازگشتند. در مقابل نماد معاملاتی شرکت‌های حمل‌و‌نقل پتروشیمی با توجه به تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم و سیمان شرق به دلیل ابهام در ارائه اطلاعات متوقف شدند.

ترافیک خبری در بورس تهران
بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته روز پر خبری را پشت سر گذاشت که نتیجه آن رشد 25/ 0درصدی شاخص کل بود.در بازار دیروز معامله‌گران در شروع بازار شاهد انتشار خبر تبدیل نرخ ارز در محاسبات وزارت نفت به ارز آزاد بودند.این مساله موجب تقویت گروه پالایشی شد، در همین حال در میانه بازار انتشار خبر اسامی شرکت‌های حاضر در مساله تامین صندوق‌های فروشگاهی به گروه کامپیوتری جان تازه‌ای بخشید.در این شرایط شاخص توانست در پایان معاملات با رشد 198واحدی به رقم 78هزار و 569واحد برسد.دیروز در گروه قندی، انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر ایران طی نامه‌ای از کارخانه‌های قند چغندری درخواست اعلام شماره حساب به انجمن را داشت، تا مبلغ 843 میلیارد ریال از 1267 میلیارد ریال مطالبات این شرکت‌ها از محل ما به التفاوت بهای شکر در سال 93 به آنها پرداخت شود.

در گروه فلزی مدیرعامل فولاد مبارکه گفت: با بهره‌برداری از ماشین ریخته‌گری شماره 5 فولاد مبارکه در سفر آتی معاون اول رئیس‌جمهوری به استان اصفهان، 33 درصد به ظرفیت تولید این مجتمع اضافه می‌شود.به گزارش «ایرنا» بهرام سبحانی شامگاه یکشنبه درجمع خبرنگاران افزود: با بهره‌برداری از ماشین ریخته‌گری شماره 5 ظرفیت تولید فولاد کشور نیز بیش از هشت درصد افزایش خواهد یافت.وی با بیان اینکه این پروژه ظرفیت تولید فولاد مبارکه را 8/ 1 میلیون تن افزایش می‌دهد، گفت: هدف از اجرای این پروژه افزایش ظرفیت تولید تختال تا سقف 2/ 7 میلیون تن در سال است.

در گروه فلزی همچنین دیروز مدیرعامل نورد و لوله اهواز با اعلام گلایه هایی، از شرایط سخت و بدهی سنگین 300 میلیارد تومانی با سود 30 میلیارد تومانی و ظرفیت تولید 4 درصدی خبر داد. امیر مهریزی با اشاره به اینکه نورد و لوله اهواز هنوز مانند گذشته به‌صورت کارمزدی برای تامین مواد اولیه اقدام می‌کند، به خبرگزاری تسنیم گفت: دولت تعهداتی را برای کمک به واحدهای تولیدی داده اما هنوز هیچ تعهدی در این واحد تولیدی عملی نشده است.وی با بیان اینکه چندین بار درخواست 100 میلیارد تومان برای احیای واحد تولیدی داده‌ایم، افزود: منابع را در یک حساب قرار داده تا از محل آن خریدهای خود را انجام دهیم و اقدام به تولید محصول کنیم.مهریزی ادامه داد: بدهکاری این واحد تولیدی به سیستم بانکی حدود 300 میلیارد تومان است که هر ساله باید 30 میلیارد تومان را هم پرداخت کنیم و این کار اصلا برای این واحد تولیدی به صرفه نیست.

در گروه بانکی دیروز مدیرعامل بانک سرمایه با بیان اینکه تخلف 8 هزار میلیاردی منتسب به صندوق ذخیره فرهنگیان ارتباطی به بانک سرمایه ندارد، گفت: مجلس و کمیته تحقیق و تفحص هیچ‌گونه آمار و مستنداتی از بانک سرمایه نگرفته و تاکنون از سوی نمایندگان به ما مراجعه نشده است.‌ به گزارش خبرگزاری فارس، محمدرضا خانی در نشست خبری با بیان اینکه افراد دستگیر‌شده جزو مدیران فعلی بانک سرمایه نیستند، اظهار کرد: یکی از این افراد حدود پنج ماه پیش بازداشت شده اما این فرد عضو هیات‌مدیره یا جزو مدیران بانک نبوده است. در نماد مخابرات وزیر ارتباطات گفت: در قبوض این دوره تلفن ثابت مخابرات به اشتباه اقدام به محاسبه هزینه مکالمه همزمان با اخذ آبونمان اجباری کرده در حالی که در شهرها 200 دقیقه و در روستاها 330 دقیقه مکالمه به‌عنوان آبونمان اجباری اخذ شده و دیگر نباید هزینه آن حساب شود.در گروه لوازم خانگی، رئیس اتحادیه لوازم خانگی آخرین وضعیت کارخانه‌های ارج، آزمایش و پارس الکتریک را تشریح کرد.

به گزارش «ایسنا» محمد طحان‌پور در نشستی خبری به آخرین وضعیت این سه کارخانه‌ پرداخت و اظهار کرد: برخی افراد در بخش خصوصی گام‌هایی را به منظور خرید کارخانه‌های ارج و آزمایش برداشته‌اند تا بتوان مجددا چرخه تولید آنها را فعال کرد اما در مورد پارس الکتریک مشکلات بیش از اینها است، چراکه دانش تولید و تکنولوژی محصولات آن فرق می‌کند و نیازمند سرمایه‌گذاری بیشتر است. وی ادامه داد: این کارخانه‌ها باید ماشین‌آلات جدیدی را اضافه کنند چرا که با تولیدات قبلی، امکان رقابت وجود ندارد. در مجموع وضعیت فعلی این کارخانه‌ها همانند سایر کارخانه‌ها نیست و باید به مرور زمان مشکلات آنها حل شود تا مجددا به چرخه تولید برسند.در گروه کاشی و سرامیک نیز رئیس انجمن کاشی و سرامیک کشور با بیان اینکه اکثر واحدهای کاشی و سرامیک با کمتر از ۵۰ درصد ظرفیت فعالیت می‌کنند، گفت: همچنان کارخانه ایرانا تعطیل و هیچ تسهیلاتی برای کمک به این واحد تولیدی اختصاص پیدا نکرده است.در مجموع بازار دیروز بازاری پر‌نوسان بود که در آن ارزش معاملات (با احتساب معاملات بلوکی و اوراق مشارکت) در بورس به 199میلیارد تومان و در فرابورس به 116میلیارد تومان بالغ شد.//دنیای اقتصاد