بورس از نگاه همایون دارابی >>> گرفتاری بورس میان امیدواری‌ها و خبرهای بد تمام خواهد شد؟ // 10 مرداد 94

بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته ناتوان در میان انتخاب مسیر حرکت سرانجام تن به افت 28/ 1درصدی شاخص داد.

 در هفته قبل شاخص کل بورس 863 واحد افت کرد تا بازدهی بازار از ابتدای سال به کمتر از 7 درصد عقب‌نشینی کند. هر چند در انتهای هفته گذشته شرایط بازار رو به بهبود گذاشت؛ اما همچنان به‌صورت آشکار بازار میان دوراهی امیدواری به آینده یا توجه به گزارش‌های شرکت‌ها در کوتاه‌مدت در نوسان بود.

 از دیدگاه کارشناسان، در حالی که توافق هسته‌ای امیدواری‌های زیادی را برای اقتصاد پس از تحریم ایجاد کرده است، اما گزارش‌های سه ماهه شرکت‌های بورسی حکایت از وضعیت نامناسب شرکت‌ها در سال جاری دارد. بر همین اساس در حالی که هنوز توافق سیاسی به تایید نهایی در تهران و واشنگتن نرسیده است، شرکت‌ها با کاستن از سود خود شاهد افزایش قابل ملاحظه P بر Eهستند.

 در همین حال وضعیت نامناسب بازار‌های جهانی و به ویژه بازار نفت خام و فلزات نگرانی‌ها را در مورد اینکه این گروه از شرکت‌ها در آینده و پس از لغو تحریم‌ها نیز نتوانند فروش خود را بالا ببرند، ایجاد کرده است. با اضافه کردن وضعیت رفتاری خاص دولت با بخش خصوصی و شرکت‌های واگذار شده به ویژه در حوزه وزارت نفت و ارتباطات بازار با تردیدهای جدی مواجه است.

 در همین حال وضعیت تحرکات نوسان‌گیری درون بازار نیز به دشواری‌های بورس افزوده است. صرف اعتبارهای کارگزاران برای معاملات کوتاه مدت موجب شده تا برخی از نمادهای دارای زیان انباشته و دارای مشکل عملیاتی شدید در بازار با رشد قیمتی مواجه شوند؛ شرکت‌هایی که حتی لغو نهایی توافق نیز در شرایط آنها تغییر خاصی ایجاد نخواهد کرد. کارشناسان بازار پیشنهاد می‌کنند سرمایه‌گذاران با تقسیم شرکت‌ها به سه دسته شرکت‌هایی که سال آینده وضعیت بهتری خواهند داشت، شرکت‌هایی که شرایط آنها تغییر نمی‌کند و آنهایی که وضع بدتری را در سال 95 شاهد خواهند بود، توجه خود را به شرکت‌های دارای وضعیت بهتر در سال 95 معطوف کرده‌ و از جریان سفته‌بازانه در نمادهای دارای زیان سنگین یا عملیات مشکل‌دار دوری کنند.

 در هفته گذشته معامله‌گران در تحولات سیاسی شاهد ادامه مباحث در مورد توافق هسته‌ای بودند که به نظر می‌رسد تا زمان تصمیم‌گیری کنگره در مورد این توافق، اهمیت چندانی نخواهد داشت. در تحولات اقتصادی کشور معاون اول رئیس‌جمهوری آیین‌نامه اجرایی بند (پ) ماده (17) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور را که به تصویب هیات‌ وزیران رسیده است، برای اجرا ابلاغ کرد.

 این آیین‌نامه به دلیل پیش‌بینی فروش دارایی‌های بانک‌ها به ویژه سهام پرتفوی بانک‌ها دارای اهمیت است. همچنین آیین‌نامه تاثیرات منفی را می‌تواند برای وضعیت مالی بانک‌ها به همراه آورد.این آیین‌نامه غیر‌منتظره نگرانی شدیدی را در مورد وضعیت مالی بانک‌ها به ویژه بانک‌های قدیمی که ارزش املاک و سهام آنها فاصله معنا‌داری با قیمت روز دارد ایجاد می‌کند. در تحولات اقتصادی جهانی نیز بهای فلزات و نفت خام هر چند اندکی نسبت به قبل بهتر شده است اما همچنان ضعیف است.

در بازار چه خبر بود؟
 بازار روز چهارشنبه شرایط بهتری نسبت به ابتدای هفته داشت، به‌طوری که در آن شاخص با رشد291واحد معادل 44/ 0 درصد مواجه شد. رشد قیمت‌ها ناشی از رسیدن قیمت‌ها به کف‌های حمایتی و بازگشت آنها و همچنین انتشار خبر از سر‌گیری مجدد فعالیت صندوق توسعه بازار بود. همین انگیزه‌ها باعث افزایش خریدها از سوی معامله‌گران شد، در همین حال روند بازگشایی نمادها در روز چهارشنبه همچنان ادامه داشت؛ بازگشایی‌هایی نظیر شرکت ملی مس که با 134واحد تاثیر منفی بر شاخص جلب توجه می‌کرد. ملی مس در مجمع خود سودی را تقسیم نکرد تا وضعیت خریداران بلوک این شرکت از خصوصی‌سازی دشوار شود.

 در بازار روز چهارشنبه بحث در مورد وضعیت پالایشگاه‌ها به ویژه درمورد موج منفی کاهش سود این شرکت‌ها کماکان ادامه داشت. در آخرین تحولات دو شرکت لاوان و شیراز به میزان معناداری از سود خود کاسته‌اند و نگرانی جدی در مورد شمار دیگری از پالایشگاه‌ها نیز وجود دارد. طبق صورت‌های مالی حسابرسی شده، سود 193 ریالی هر سهم «شاوان» برای سال مالی اسفند 93 به زیان 2 هزار و 303 ریالی تغییر کرده که رویدادی غیر‌قابل پیش‌بینی و همراه تعجب و حیرت است.

 پالایشگاه تبریز نیز در گزارش حسابرسی شده خود سود هر سهم سال مالی 93 را 153 ریال نسبت به گزارش حسابرسی‌نشده خود کاهش داد و مبلغ 219 ریال اعلام کرد؛ این تعدیل منفی به خاطر افزایش سایر هزینه‌های عملیاتی شرکت از مبلغ 37 میلیارد ریال به 387 میلیارد ریال بوده است.

 در گروه تجهیزات مدیرعامل آذرآب با اعلام خبرهای مثبت در مورد یک زیرمجموعه اصلی و پيش‌بيني اثرات برنامه‌هاي اصلاح ساختار بر افزایش سودآوری شرکت، زمینه بازگشایی نماد این شرکت را فراهم کرد.

 غلامرضا بهمنش، مدیرعامل این شرکت با اعلام خبرهای مثبت و ارائه توضيحات سه صفحه‌ای درخصوص پيش‌بيني اثرات برنامه‌هاي اصلاح ساختار شرکت گسترش صنايع انرژي آذرآب (شرکت فرعي) بر عملکرد گروه، زمینه بازگشایی نماد «فاذر» را فراهم کرد. در گروه فلزی نماد گروه صنعتی سپاهان چهارشنبه برای تعدیل احتمالا منفی متوقف شد. در گروه دارویی، داروسازی زهراوی با اعلام افزایش سرمایه از محل افزایش سرمایه با رشد قیمت مواجه شد.  پیشنهاد هیات مدیره «دزهراوی‌» به مجمع فوق‌العاده در مورد افزایش سرمایه 275 درصدی از محل سود انباشته است که 20 تیر به تصویب هیات مدیره رسیده و به حسابرس ارائه شده است.

 در گروه بانکی هم وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بعد از ۷ ماه از انتصاب، اقدام به تغییر مدیرعامل پست‌ بانک‌ ایران کرد اما مدیرعامل قبلی همچنان رئیس هیات مدیره ماند و درباره این تغییر زودهنگام توضیح داد. از سوی دیگر در گروه خودرویی خفناور با اعلام افزایش سرمایه صد‌‌درصدی بازگشایی شد. در پی تصویب هیات مدیره 30 فروردین 94، گزارش توجیهی افزایش سرمایه این شرکت از محل سود انباشته و اندوخته طرح و توسعه به حسابرس و بازرس قانونی ارسال شده است.

 این افزایش سرمایه با هدف اصلاح ساختار مالی، بهبود سرمایه درگردش و تقویت جریانات نقدی در پشتیبانی خطوط تولید و بهبود سودآوری اعمال خواهد شد. در این گروه روز چهارشنبه مجددا نمادهای خودرویی تحت تاثیر اقبال بازار به صدر تقاضا بازگشتند که در این میان ایران خودرو دیزل خوش اقبال‌تر بود.

 در گروه پتروشیمی اما شرکت گروه گسترش نفت و گاز پارسيان در جدیدترین گزارش خود سود هر سهم منتهی به 31 شهریور 94 شرکت را مبلغ 840 ریال اعلام کرده که نسبت به گزارش قبلی بدون تغییر اعلام شده است. در گروه پتروشیمی نماد پتروشیمی پردیس پس از افزایش سرمایه از 300 به 600میلیارد تومان بازگشایی شد.

 در گروه سیمانی‌ها هم مدیرعامل سیمان لامرد با اشاره به اینکه هم‌اکنون کارخانه‌ها بخشی از محصولات خود را با تخفیف به مشتریان می‌فروشند، گفت: اگر موضوع قیمت سیمان تعیین تکلیف نشود در آینده شاهد تعطیلی برخی از کارخانه‌ها خواهیم بود.

 ابراهیم غلام‌زاده در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اینکه در حال حاضر بازار مصرف سیمان خراب است، اظهار کرد: امسال تعداد پروژه‌های عمرانی نسبت به سال گذشته کاهش یافته است و این موضوع مصرف سیمان را در داخل کشور با کاهش روبه‌رو می‌سازد.

 وی با بیان اینکه عراق به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار صادراتی سیمان کشور محصولات ما را با قیمت‌های ارزان خریداری می‌کند، افزود: رکود بازار خرید باعث شده تا نقدینگی کارخانه‌های سیمان کاهش پیدا کند و آنها را در تامین هزینه تولید و پرداخت تسهیلات بانکی با مشکل مواجه سازد.

 مدیر‌عامل سیمان لامرد با اشاره به اینکه هم‌اکنون کارخانه‌ها بخشی از محصولات خود را با تخفیف به مشتریان می‌فروشند، گفت: به‌دلیل مشکلات نقدینگی تعدادی از کارخانه‌های سیمان حجم تولید خود را کاهش داده‌اند.

 در این میان در نماد مخابرات اختلاف میان مخابرات و وزارت ارتباطات آخر هفته به اوج خود رسید، به‌طوری که شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام کرد، به دنبال بی‌توجهی شرکت مخابرات ایران به تعیین تکلیف بدهی‌های خود و اصرار به تضییع حقوق عمومی به رغم هشدارهای پیاپی شرکت ارتباطات زیرساخت، از بامداد روز جمعه 9 مرداد، مکالمات بین‌الملل شرکت مخابرات ایران در برخی استان‌های کشور قطع خواهد شد. البته  این مصوبه روز جمعه به درخواست مخابرات لغو شد.

 از طرفی در گروه ساختمانی مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری مسکن شمال شرق در مورد قرارداد جدید این شرکت توضیح داد.
 مهدی ذاکرالحسنی با ارسال نامه‌ای به سازمان بورس در مورد قرارداد مشارکت پروژه مسکونی و تجاری نسیم با بنیاد مسکن خراسان رضوی اعلام کرد: متراژ کل زیر بنا 60.262 متر مربع (شامل 59.938 متر مسکونی در 476 واحد و 324 متر تجاری در 8 واحد) است. از برآورد بیش از 35.8 میلیارد تومانی، بیش از 16.7 میلیارد تومان به عهده «ثشرق» بوده و سهم‌الشرکه سرمایه‌گذاری مسکن شمال شرق هم 6/46 درصد از کل مشارکت است.

 به گفته وی اجرای این قرارداد هیچ تاثیری در سود و زیان سال مالی منتهی به 31 شهریور 94 ندارد.در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری مثبت بود که در آن ارزش معاملات در بورس به 136 میلیارد تومان و در فرابورس به 46 میلیارد تومان بالغ شد. با این کارنامه در کل هفته ارزش معاملات به 492 میلیارد تومان رسید شد که 6/28 درصد نسبت به هفته قبل افت کرد. شمار خریداران اما با رشد 80درصدی به بیش از 54 هزار و 260نفر افزایش یافت.